Jedną z przyczyn niskiego poziomu absorpcji środków unijnych w Polsce są skomplikowane procedury związane ze stosowaniem przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych przy ich wydatkowaniu. Z drugiej strony Komisja Europejska zarzuca naszemu ustawodawstwu krajowemu znaczny zakres niezgodności pomiędzy krajowymi przepisami regulującymi udzielanie zamówień publicznych a prawem unijnym. Mimo kolejnych nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych, spełnienie wymogów Unii Europejskiej wymaga dalszych zmian prawnych.

SZKOLIMY

    Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego powierzył Kancelarii Koksztys przeprowadzenie cyklu szkoleń dla beneficjentów funduszy strukturalnych UE dotyczących stosowania przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych w projektach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 – 2013. Szkolenia, w ramach organizowanych przez Urząd cykli szkoleniowych prowadzone są na terenie województwa dolnośląskiego w Jeleniej Górze, Legnicy
i Wrocławiu. Szkolenia prowadzi specjalista da. zamówień publicznych, prawnik – Marta Lamch. Zakres merytoryczny wykładu odnosi się przede wszystkim do odrębności w stosowaniu przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych przez beneficjantów funduszy strukturalnych wynikających m.in. :
z Zaleceń Ministra Rozwoju Regionalnego dla beneficjentów funduszy strukturalnych UE dotyczących interpretacji ustawy Prawo zamówień publicznych oraz Komunikatu Komisji Europejskiej dotyczącego prawa wspólnotowego obowiązującego w dziedzinie udzielania zamówień publicznych, które nie są lub są jedynie częściowo objęte dyrektywami w sprawie zamówień publicznych.

PRZYJAZNE PRAWO DLA PRZEDSIĘBIORCÓW

    Obowiązek udzielania zamówień publicznych przy wydatkowaniu środków unijnych stanowił w poprzednim okresie finansowania (2004 – 2006) poważny problem dla przedsiębiorców, którzy uzyskali dofinansowanie, nie będąc co do zasady zamawiającymi w rozumieniu przepisów Prawa zamówień publicznych. Oznaczał on bowiem konieczność ogłaszania przetargów
w przypadku, gdy przedmiot zamówienia finansowany miał być z uzyskanej dotacji, przy zachowaniu reguł wolnorynkowych w pozostałym zakresie prowadzonej działalności.

    W obecnym stanie prawnym przepisy dotyczące zakresu stosowania Prawa zamówień publicznych przy wydatkowaniu środków pochodzących z funduszy strukturalnych UE zostały znacznie zliberalizowane, w wyniku czego można wyróżnić trzy grupy beneficjentów:

- zamawiających w rozumieniu przepisów ustawy Pzp, którzy obowiązani są stosować przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych w pełnym zakresie;

- beneficjentów nie będących zamawiającymi w rozumieniu przepisów ustawy Pzp, którzy obowiązani są stosować przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych tylko w przypadku kumulatywnego wystąpienia następujących przesłanek:

a) ponad 50% wartości udzielanego zamówienia finansowane jest ze środków funduszy strukturalnych;
b) wartość zamówienia jest równa lub przekracza tzw. „progi unijne”
c) przedmiotem zamówienia są roboty budowlane obejmujące wykonanie czynności w zakresie inżynierii lądowej lub wodnej, budowy szpitali, obiektów sportowych, rekreacyjnych lub wypoczynkowych, budynków szkolnych, budynków szkół wyższych lub budynków wykorzystywanych przez administrację publiczną lub usługi związane z takimi robotami budowlanymi;

- beneficjentów nie będących zamawiającymi lub udzielających zamówień, które ze względu na szacunkową wartość nie podlegają przepisom ustawy Prawa zamówień publicznych.

    Przedsiębiorcy ubiegający się o dotacje, na których nie został w sposób bezpośredni nałożony obowiązek stasowania Prawa zamówień publicznych obowiązaniu są do zachowania reguł przejrzystości i konkurencyjności przy wydatkowaniu pozyskanych środków. Wypełnienie tych postulatów w ocenie Komisji Europejskiej zostanie zapewnione poprzez:

• wyboru wykonawcy w oparciu o najbardziej korzystną ekonomicznie i jakościowo ofertę;
• przestrzegania przy wyborze wykonawcy i wydatkowaniu przez beneficjenta środków, prawa wspólnotowego i krajowego m.in. w zakresie zapewnienia zasad przejrzystości, jawności prowadzonego postępowania, ochrony uczciwej konkurencji, swobody przepływu kapitału, towarów, dóbr i usług oraz równości szans wykonawców na rynku ofert;
• dołożenia wszelkich starań w celu uniknięcia konfliktu interesów rozumianego jako brak bezstronności i obiektywizmu przy wyłanianiu przez beneficjenta wykonawcy do realizacji usług, dostaw lub robót budowlanych w ramach realizowanego projektu;

    Obowiązujące przepisy stały się zatem znacznie bardziej przyjazne dla przedsiębiorców, którzy zechcą uzyskać dofinansowanie, co z pewnością znacznie zwiększy zakres wydatków uznawanych za kwalifikowalne w ramach dofinansowanych projektów, a tym samym poziom absorpcji funduszy unijnych w Polsce.

Autorką jest Marta Lamch, prawnik, specjalista ds. zamówień publicznych w Koksztys Kancelaria Prawa Gospodarczego z siedzibą we Wrocławiu.